Glika tou koutaliou. Greckie „słodkie łyżeczki”.

Co to jest glika tou koutaliou? W dosłownym tłumaczeniu to słodka łyżeczka, lub słodycz na łyżeczce – są to małe kawałki owoców, orzechów lub skórek cytrusowych gotowane w gęstym, pierońsko słodkim syropie.

W Grecji, za absolutnie pewne uważa się kilka rzeczy: woda jest mokra, ogień parzy, a po posiłku ma być deser. No ma być i nie ma przebacz. Kto był w Grecji, a szczególnie na słynącej ze swojej gościnności Krecie, ten wie, że posiłki tu są raczej obfite i zwykły śmiertelnik nie znajdzie miejsca w brzuchu na duży deser.

Dlatego też Grecy są absolutnymi mistrzami małych deserów – takich na dwa kęsy, obowiązkowo podawanych z kieliszkiem zmrożonej tsikoudii (lub szklanką lodowatej wody). Takie są też glika tou koutaliou, najróżniejsze owoce, skórki czy orzechy zatopione w aromatycznym syropie, podawane solo, lub w towarzystwie gęstego, tłustego jogurtu.

Ciekawe jest też to, jak się glika tou koutaliou podaje. Często w tawernach, ale też i w domach, glika tou koutaliou nakłada się na jeden talerzyk i stawia po środku stołu, opierając o talerz tylko łyżeczki lub widelczyki. Ludzie z obsesją na punkcie higieny pewnie, widząc to, dostaliby zimnych potów, ale moje serce to urzekło. Takie jedzenie z jednej michy jest fajne, bo można się poczuć częścią jednej wielkiej rodziny.

Z czego możemy zrobić słodkie łyżeczki? Pomysłów jest mnóstwo: grube skórki cytrusów, pokrojone owoce cytrusowe, pigwa, figi, kasztany jadalne, orzechy, wiśnie, czereśnie, całe winogrona – w zasadzie wszystko, co nam się podczas gotowania nie rozpadnie.

Moja propozycja dla Was to glika tou koutaliou portokali, czyli tradycyjne greckie pomarańcze w syropie. Proces robienia glika tou koutaliou portokali jest dość pracochłonny, ale naprawdę warto. Podaję Wam bazowy przepis, ale syrop można jak najbardziej przyprawiać. W poradach na końcu posta wrzucam kilka przykładów, co fajnie do czego dodać.

Greckie pomarańcze w syropie.

2 kg pomarańczy z grubą skórką

2 kg cukru

1 szklanka wody

sok z 1 cytryny

Pomarańcze porządnie umyj (porady tutaj) i cieniutko zetrzyj zewnętrzną skórkę bez białego albedo (tak się nazywa ta gorzka biała część).

W dużym szerokim garnku zagotuj wrzątek. Do połowy dużej szerokiej miski wlej zimną wodę.

Wrzucaj obrane pomarańcze na wrzątek i gotuj przez 2 minuty. Przełóż do zimnej wody na 10 minut.

Wrzuć znowu na wrzątek, tym razem gotuj 5 minut. Przełóż do zimnej wody aż całkowicie wystygną.

Trzymaj pomarańcze w zimnej wodzie przez… 12 godzin. Zmieniaj wodę 3-4 razy. To pozwoli pozbyć się goryczy z białej skórki. *

Odcedź pomarańcze, odkrój górną i dolną „dupkę” i przekrój pomarańcze na pół. Wykrój biały środek i pokrój każdą połówkę na cztery części.

Przełóż pomarańcze do dużego, szerokiego garnka z grubym dnem i zasyp je cukrem. Delikatnie wymieszaj. Odstaw na godzinę.

Pomarańcze powinny puścić dużo soku. Dolej wodę i gotuj na małym ogniu przez 10 minut, delikatnie mieszając od spodu, żeby rozpuścić cały cukier. Zbieraj i wyrzucaj pojawiającą się na powierzchni pianę. Zostaw do ostygnięcia.

Gdy ostygnie zagotuj znowu i delikatnie mieszaj na małym ogniu kolejne 10-15 minut. Dodaj sok z cytryny i znowu zostaw do całkowitego ostygnięcia.

Przełóż glika tou koutaliou do wysterylizowanych słoików, zakręć i albo zapasteryzuj, albo trzymaj w lodówce.

* Jeśli nie przeszkadza Ci gorycz, czy używasz innych owoców niż cytrusy możesz ten krok pominąć.

W tym przepisie możesz użyć wszystkich cytrusów – ważne żeby miały grubą skórkę, inaczej się porozpadają.
Do syropu podczas gotowania można dodawać różne dodatki: cynamon, goździki, anyż, kwiat gałki muszkatołowej, liście laurowe (idealne z figami!), wanilię, wodę różaną lub z kwiatów pomarańczy, a moim ulubionym dodatkiem są liście geranium – nadają fantastycznego smaku.
Niech Cię NIGDY nie kusi, żeby spróbować syropu, gdy ten się gotuje! Cukier sprawia, że syrop ma szalenie wysoką temperaturę i możesz się bardzo poważnie poparzyć.
Glika tou koutaliou sprawdzają się świetnie wszędzie tam, gdzie używa się bakalii. Warto przyrządzić je sobie teraz w sezonie na cytrusy, aby na następny raz dodać je np. do kutii, makowca, czy sernika.