Sałatka kreteńska.

Post napisany dla facebookowej grupy GRECJA.

Καλημέρα και καλή εβδομάδα – dzień dobry i dobrego tygodnia! A na pewno będzie to dobry tydzień, bo zaczynamy go Kulinarną Kretą!

Słyszeliście kiedyś o sałatce kreteńskiej? Mieszkając na Krecie i odwiedzając lokalne tawerny ciężko o niej nie słyszeć, jednak choć spróbowałam już kilkunastu, nadal zastanawiam się czy jest to w jakikolwiek sposób określona potrawa. Ani razu nie zdarzyło mi się, aby w dwóch miejscach dostać sałatkę kreteńską podaną w ten sam sposób.

Jedni uważają, że sałatka kreteńska to zwyczajnie dakos, czyli paximadia (kreteńskie sucharki), starty pomidor, oliwa, ser mizithra, sól i oregano. Gdzie indziej dostałam sałatkę “prawie wiejską/grecką” z dodatkiem ugotowanych i pokrojonych na ćwiartki ziemniaków, jeszcze indziej dodano do zestawu pomidor-ogórek-papryka-cebula-oliwki ser mizithra i kapary.

Wydaje mi się więc, że sałatka kreteńska to kwestia indywidualna, łącząca kilka podstawowych składników i wyobraźnię tego, kto ją przygotowuje (coś jak nasza polska sałatka jarzynowa – niby to samo, a każdy robi inaczej). Utwierdziła mnie w tym przekonaniu moja kochana Fotoula, gdy pewnego dnia zostaliśmy zaproszeni na obiad. Przejęta tym, że cokolwiek przyniosę będzie spróbowane przez moje kulinarne guru, matkę chrzestną ponad połowy moich przepisów i sprawczynię mojej chęci do prowadzenia bloga, naszykowałam najpiękniejszą sałatkę jaką umiałam.

Elegancko podana, z dumnie leżącym, niczym płat marmuru, plastrem fety, posypana dzikim oregano i polana pachnącą oliwą sałatka grecka – moja gwarancja kulinarnego prestiżu we wsi. Potuptałam więc wyprostowana, ostrożnie stawiając kroki, aby ani kawałeczek idealnie zaaranżowanej konstrukcji nie osunął się choćby o milimetr. Wręczyłam swe dopracowane dzieło w ręce witającej nas z czułością gospodyni, czekając na pochlebne peany mojej tradycyjnej, jedynej prawdziwej sałatki greckiej, zwanej tu sałatką wiejską.

– Orea kritiki salata! Wspaniała kreteńska sałatka! – usłyszałam.
– A…ale to sałatka wiejska, tak? Grecka sałatka, tradycyjna, tak? – wydukałam.
– A skądże! Kreteńska sałatka! I to jaka piękna, jaka wspaniała sałatka Aleksandra, brawo!

Sałatka kreteńska więc, moi mili, różne twarze ma i najbardziej w wiejskiej kuchni kocham to, że każda jej forma jest dopuszczalna. Dlatego też przedstawiam Wam dzisiaj moją ulubioną wersję sałatki kreteńskiej, inspirowaną sałatką podawaną w mojej ukochanej tawernie, z letnim twistem, czyli z dodatkiem wszędzie tu rosnącej (i szalenie zdrowej) portulaki. Aby z czystym sumieniem móc nazwać tę sałatkę kreteńską, do typowego zestawu warzywnego postanowiłam dodać maleńkie paximadia oraz ser mizithra. Ale wiecie… “kreteńskości” to ona nabiera najbardziej na Krecie. Zapraszam Was więc najserdeczniej jak umiem – odwiedźcie największą grecką wyspę, chociażby dla takich rarytasów.

Sałatka kreteńska. Kritiki salata.

1 duży pomidor lub garść pomidorków koktajlowych (bo takie miałam)

2 małe ogórki

10-12 czarnych oliwek z pestką (najlepiej suszonych w soli)

1 mała czerwona cebula

1 mała zielona papryka

150 g sera mizithra

3-4 małe paximadia

kilka gałązek portulaki (glistrida)

2 łyżki startego na tarce o grubych oczkach pomidora

1 łyżeczka dzikiego oregano

sól

ocet z czerwonego wina

oliwa

Ogórka i cebulę obierz, z papryki i pomidora wytnij gniazda nasienne.

Wszystkie warzywa i portulakę dokładnie umyj i osusz.

Cebulę pokrój w półplasterki, wrzuć do miski, zalej octem i wymieszaj. Odstaw na 2-3 minuty.

Pomidora i ogórka pokrój w niezbyt małe kawałki, paprykę w półplasterki, a portulakę dość grubo przesiekaj nożem.

Wrzuć ogórka, pomidora, paprykę i portulakę do miski z cebulą, dodaj oliwki, ½ łyżeczki oregano, sól i oliwę. Dokładnie wymieszaj.

Na wierzch ułóż mizithrę i polane startym pomidorem paximadia.

Posyp całość pozostałym oregano i skrop jeszcze oliwą jeśli chcesz.

W taki upał ta sałatka to nasze główne pożywienie. Podana porcja jest porcją na lekki posiłek dla dwóch osób, lub jako sałatka do obiadu dla czterech osób. Ważne, żeby warzywa, których używasz były najlepszej jakości, to samo tyczy się oliwy, octu i sera. Mizithrę możesz zastąpić miękką fetą, bryndzą lub kozim twarogiem. Portulakę możesz spokojnie pominąć, ale jeśli masz tylko do niej dostęp, gorąco polecam ją dodać – jej kwaskowaty smak i wyraźna tekstura robią świetną robotę.